ثبت شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص
تعریف شرکت سهامی خاص
شركتی بازرگانی كه تمام سرمایه آن منحصرا توسط مؤسسین تأمین گردیده است وسرمایه آن به سهام تقسیم شده است مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است وتعداد سهامداران نباید از3 نفر كمتر باشد .عنوان شركت سهامی خاص باید قبل از نام شركت یا بعد از آن بدون فاصله با نام شركت بطور روشن و خوانا قید شود.
نکات مهم
شركتی بازرگانی كه تمام سرمایه آن منحصرا توسط مؤسسین تأمین گردیده است
حداقل سرمایه برای ثبت شركت سهامی خاص یك میلیون ریال است.
سرمایه در شركت سهامی خاص به سهام تقسیم و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است
تعداد سهامداران نباید از3 نفر كمتر باشد .
عنوان شركت سهامی خاص باید قبل از نام شركت یا بعد از آن بدون فاصله با نام شركت بطور روشن و خوانا قید شود.
در شركت سهامی خاص حداقل ٣٥% سرمایه باید نقدا در یكی از شعب بانكها تودیع و گواهی مربوطه ارائه و ٦٥% در تعهد سهامداران باشد
مدیران در شركت سهامی خاص الزاما بایستی سهامدار باشند
انتخاب بازرس اصلی و علی البدل در شركت سهامی خاص اجباری است
مدت مدیریت هییت مدیره در شركت سهامی خاص حداكثر 2 سال می باشد كه قابل تمدید است
انتخاب روزنامه كثیرالانتشار در شركت سهامی خاص برای درج آگهی های دعوت شركت در سهامی خاص الزامی است
مجامع عمومی در شركت سهامی خاص توسط هیات رئیسه ای مركب از1 نفر رئیس و2 نفر ناظر و1 نفر منشی جلسه كه از بین سهامداران انتخاب می شوند اداره می گردد
در شركت سهامی خاص افزایش سرمایه اختیاری است.
مزایای مدیران
اعضای موظف و غیره موظف هیئت مدیره:
اعضای مذكور سهامداران شركت بوده و بجز رابطه مدیریت ارتباط كاری دیگری با شركت ندارند. این مدیران وكیل و امین شركت بوده كه حقوق و اختیارات شركت را طبق مقررات موضوعه و اساسنامه آن اعمال مینمایندو از این جهت اعمال آنهاشركت محسوب میشود.
بنابراین به منزله كارفرمای شركت می باشند. رابطه اعضای غیر موظف باشركت به هیچ وجه رابطه استخدامی نیست و چنانچه هر یك از آنها از عضویت هئیت مدیره مستعفی یا معزول یا به هر علت دیگری بركنار گردند نمیتوانندبابت عضو مذكور به مراجع مشمول قانون كار مراجعه نمایندو لاجرم مشمول هیچ یك از حمایت های مندرج در آن قانون نیستندو ادعای آنها در مراجع مذكور قابلیت استماع ندارد.
اعضای موظف هیئت مدیره( اصطلاح اعضای موظف ) به صراحت در ( (لایحه اصلاحی قانون تجارت ماده ١٣٤) به كار نرفته فقط در مقابل ( اعضای غیر موظف ) مندرج درماده ١٣٤ به ناچار عبارت مذكور مصطلح گشته است و ظاهرا به سهامداری اطلاق می گردد كه علاوه بر عضویت درهیئت مدیره به شغلی از مشاغل شركت اشتغال دارند.
ممكن است این اشتغال قبل از مدیریت در شركت باشد یا آنكه پس از برگزیده شدن به سمت مدیریت در هیئت مدیره تصدی یكی از مشاغل شركت را نیز عهده دارشده باشد
قانونگذار مقررات ویژه ای درباره قرارداد كار عضو هیئت مدیره را باشركت پیش بینی نكرده است و ظاهرا از نظر مقررات كاری مشمول مقررات استخدامی شركت است
برای اعضای موظف وغیر موظف هیئت مدیره در (لایحه اصلاحی قانون تجارت) مزایایی منظور گردیده كه ذیلامختصری درباره آن به صحبت می پردازیم:به موجب صدر ماده ١٣٤ لایحه مذكور
(مجمع عمومی صاحبان سهام می تواند باتوجه به ساعات حضور اعضای غیر موظف هیئت مدیره درجلسات هیئت مزبور پرداخت مبلغی را به طور مقطوع بابت حق حضور آنها در جلسات هیئت مزبور تصویب كند. مجمع عمومی این مبلغ را با توجه به تعداد ساعات و اوقاتی كه هر عضو هیئت مدیره در جلسات هیئت حضور داشته است تعیین خواهد كرد...)
بنابراین به ساعات غیبت هر یك از مدیران غیر موظف حق حضور مزبور تعلق نخواهد گرفت.
حق حضور جلسات هیئت مدیره فقط به مدیران غیر موظف شركت پرداخت می گردد.
حق حضور مذكور جزهزینه های عمومی شركت منظور می شود.
به موجب ماده ١٣٤ (ل.ا.ق.ت)
می توان درصدی از سودخالص سالانه شركت را به عنوان پاداش برای اعضای هیئت مدیره اعم از موظف یاغیر موظف تعیین نمود.
پرداخت این پاداش به اعضا دارای دو شرط است:
1- این موضوع در اساسنامه شركت پیش بینی شده باشد
2 مجمع عمومی عادی سالانه پرداخت آن را تصویب كند.
قسمت دوم ماده ١٣٤ در این خصوص مقرر می دارد:
(... همچنین درصورتی كه در اساسنامه پیش بینی شده باشد مجمع عمومی می تواند تصویب كند كه نسبت معینی از سود خالص سالانه شركت به عنوان پاداش به اعضای هیئت مدیره پرداخت شود)
به موجب ماده ٢٤١ (ل.ا.ق.ت) :
پاداش مذكور نباید در شركت های سهامی عام از پنج درصد و درشركت های سهامی خاص از ده درصد سودی كه در همان سال به صاحبان سهام پرداخت می شود تجاوز كند. مجددا یادآوری می شود كه پاداش مذكور هم به اعضای موظف تعلق می گیرد هم به اعضای غیر موظف.قوانین ثبت شركت سهامی خاص طبق قانون تجارت
ماده 3 - در شرکت سهامی تعداد شرکاء نباید از سه نفر کمتر باشد
ماده 5 - در موقع تأسیس سرمایه شرکت‌های سهامی عام از پنج میلیون ریال و سرمایه شرکت‌های سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر‌باشد
ماده 101 - مجامع عمومی توسط هیأت‌رییسه‌ای مرکب از یک رئیس و یک منشی و دو ناظراداره میشود. در صورتی که ترتیب دیگری در‌اساسنامه پیش‌بینی نشده باشد ریاست مجمع با رئیس هیأت مدیره خواهد بود مگر در مواقعی که انتخاب یا عزل بعضی از مدیران یاکلیه آنها جزو‌دستور جلسه مجمع باشد که در این صورت رئیس مجمع از بین سهامداران حاضر در جلسه به اکثریت نسبی انتخاب خواهد شد. ناظران از بین صاحبان‌سهام انتخاب خواهند شد ولی منشی جلسه ممکن است صاحب سهم نباشد.
ماده 107 - شرکت سهامی به وسیله هیأت مدیره‌ای که از بین صاحبان سهام انتخاب شده و کلاً یا بعضاً قابل عزل می‌باشند اداره خواهد شد. عده‌اعضای هیأت مدیره درشرکت‌های سهامی عمومی نباید از پنج نفر کمتر باشد
ماده 110 - اشخاص حقوقی را می‌توان به مدیریت شرکت انتخاب نمود. در این صورت شخص حقوقی باید یک نفر رابه نمایندگی دائمی خود جهت انجام وظایف مدیریت معرفی نماید
ماده 111 -محجورین وورشکستگان وکسانی که به علت ارتکاب جنایت با یکی از جنحه‌های ذیل:
سرقت - خیانت در امانت - کلاهبرداری - اختلاس -تدلیس - تصرف غیر قانونی دراموال عمومی
که به موجب حکم قطعی دادگاه محکوم شده باشند نمیتوانند به مدیریت شرکت انتخاب شوند.
ماده 115 - در صورتی که مدیری درهنگام انتخاب- مالک تعداد سهام لازم به عنوان وثیقه نباشد باید ظرف مدت یک ماه تعداد سهام لازم به عنوان وثیقه را تهیه و به صندوق شرکت بسپارد
وگرنه مستعفی محسوب خواهد شد
ماده 109 - مدت مدیریت مدیران در اساسنامه معین میشود لیکن این مدت از دو سال تجاوز نخواهد کرد
ماده 119 - هیأت مدیره در اولین جلسه خود از بین اعضای هیأت یک رئیس و یک نایب رئیس که باید شخص حقیقی باشند برای هیأت مدیره‌تعیین مینماید. مدت ریاست رئیس ونایب رئیس هیأت مدیره بیش از مدت عضویت آنها در هیأت مدیره نخواهد بود
ماده 120 - رئیس هیأت مدیره علاوه بر دعوت و اداره جلسات هیأت مدیره موظف است که مجامع عمومی صاحبان سهام را در مواردی که هیأت‌مدیره مکلف به دعوت آنها می‌باشد دعوت نمایدو هرگاه نتوانست نایب رییس هییت مدیره به جای وی انجام وظیفه مینماید
ماده 123 - برای هر یک از جلسات هیأت مدیره باید صورتجلسه‌ای تنظیم و لااقل به امضاء اکثریت مدیران حاضر در جلسه برسد
ماده 124 - هیأت مدیره باید اقلاً یک نفر شخص حقیقی را به مدیریت عامل شرکت برگزیند و حدود اختیارات و مدت تصدی و حق‌الزحمه او را‌تعیین کند مدیر عامل‌شرکت نمیتواند در عین حال رئیس هیأت مدیره همان شرکت باشدمگر با تصویب سه چهارم آراء حاضر در مجمع عمومی وهییت مدیره در هر موقع میتواند مدیرعامل را عزل نماید
ماده 128 - نام و مشخصات و حدود اختیارات مدیر عامل باید با ارسال نسخه‌ای ازصورتجلسه هیأت مدیره به مرجع ثبت شرکت‌ها اعلام و پس‌از ثبت در روزنامه رسمی آگهی شودوهیچکس نمیتواند در عین حال مدیریت عامل بیش از یک شرکت را داشته باشد
. ماده 129 - اعضاء هیأت مدیره و مدیر عامل شرکت و هم چنین مؤسسات و شرکت‌هایی که اعضای هیأت مدیره و یا مدیر عامل شرکت شریک یا‌عضو هیأت مدیره یا مدیر عامل آنهاباشند نمیتوانند بدون اجازه هیأت مدیره در معاملاتی که با شرکت یا به حساب شرکت میشود به طور مستقیم یاغیر مستقیم طرف معامله واقع و یا سهیم شوند و در صورت اجازه نیز هیأت مدیره مکلف است بازرس شرکت را از معامله‌ای که اجازه آن داده شده‌بلافاصله مطلع نماید
ماده 142 - مدیران و مدیر عامل شرکت در مقابل شرکت و اشخاص ثالث نسبت به تخلف ازمقررات قانونی یا اساسنامه شرکت و یا مصوبات‌مجمع عمومی بر حسب مورد منفرداً یامشترکاً مسئول می‌باشند و دادگاه حدود مسئولیت هر یک را برای جبران خسارت تعیین مینماید
. ماده 134 - مجمع عمومی عادی صاحبان سهام میتواند با توجه به ساعات حضور اعضاءغیر موظف هیأت مدیره در جلسات هیأت مزبور-پرداخت مبلغی را به آنها به طور مقطوع بابت حق حضور آنها در جلسات تصویب نمایدهم چنین در صورتی که در اساسنامه پیش‌بینی شده باشد مجمع عمومی‌می‌تواندتصویب کند که نسبت معینی از سود خالص سالانه شرکت به عنوان پاداش به اعضاء هیأت مدیره تخصیص داده شود
ماده 144 - مجمع عمومی عادی در هر سال یک یا چند بازرس انتخاب می‌کند تا بر طبق این قانون به وظایف خود عمل کنند. انتخاب مجدد‌بازرس یا بازرسان بلامانع است مجمع عمومی عادی در هر موقع میتواند بازرس یا بازرسان را عزل کند به شرط آن که جانشین آنها را نیزانتخاب نماید.
ماده 145 - انتخاب اولین بازرس یا بازرسان شرکت‌های سهامی وعام در مجمع عمومی مؤسس صورت میگیرد
ماده17-بازرسان شرکت کتبا باید قبول سمت نمایند و قبول سمت به خودی خود دلیل بر این است که بازرس با علم به تکالیف و مسولیت های خود عهده دار آن گردیده است
ماده 20-انتخاب بازرس یا بازرسان همراه با انتخاب مدیران باید در صورتجلسه ایی قید و به امضا کلیه سهامداران برسد امضا بازرسان در ذیل صورتجلسه حاکی از قبولی سمت بازرسان است.
ماده 146 - مجمع عمومی عادی باید یک یا چند بازرس علی‌البدل نیز انتخاب کند تا درصورت معذوریت یا فوت یا استعفاء یا سلب شرایط یا عدم‌قبول سمت توسط بازرس یابازرسان اصلی جهت انجام وظایف بازرسی دعوت شوند
ماده 147 - اشخاص زیر نمیتوانند به سمت بازرس شرکت انتخاب شوند
1-محجورین و کسانی که حکم ورشکستگی آنان صادر شده یا به علت ارتکاب جنایت یا سرقت یا خیانت در امانت یا کلاهبرداری یا اختلاس یا تدلیس به موجب حکم قطعی محکوم واز حقوق اجتماعی کلا یا بعضا محروم شده باشند
2-مدیران و مدیر عامل شرکت
3- اقرباء سببی و نسبی مدیران و مدیر عامل تا درجه سوم از طبقه اول و دوم
4- هرکس که خود یا همسرش ازشرکت موظفا حقوق دریافت میدارد
ماده 148 - بازرس یا بازرسان مکلفند درباره صحت و درستی صورت دارایی‌و صورتحساب دوره عملکردو حساب سود و زیان و ترازنامه‌ای که مدیران برای تسلیم به مجمع عمومی تهیه می‌کنندو هم چنین درباره صحت‌مطالب و اطلاعاتی که مدیران در اختیار مجامع عمومی گذاشته‌اند اظهار نظر کنند. بازرسان باید اطمینان حاصل نمایند که حقوق صاحبان سهام در‌حدودی که قانون و اساسنامه شرکت تعیین کرده است به طور یکسان رعایت شده باشد
ودر صورتی که مدیران اطلاعاتی برخلاف حقیقت در اختیار‌صاحبان سهام قرار دهندبازرسان مکلفند که مجمع عمومی را از آن آگاه سازند
ماده 150 - بازرس یا بازرسان موظفند با توجه به ماده 148 این قانون گزارش جامعی راجع به وضع شرکت به مجمع عمومی عادی تسلیم کنند.گزارش بازرسان باید لااقل ده روزقبل از تشکیل مجمع عمومی عادی جهت مراجعه صاحبان سهام در مرکز شرکت آماده باشد.
در صورتی که شرکت بازرسان متعدد داشته باشد هر یک می‌توانند به تنهایی وظایف خود را انجام دهند لیکن کلیه بازرسان باید گزارش‌واحدی تهیه کنند. در صورت وجود اختلاف نظر بین بازرسان موارد اختلاف با ذکر دلیل در گزارش قید خواهد شد
ماده 149 - بازرس یا بازرسان می‌توانند در هر موقع هر گونه رسیدگی و بازرسی لازم را انجام داده و اسناد و مدارک و اطلاعات مربوط به شرکت را‌مطالبه کرده و موررسیدگی قرار دهند. بازرس یا بازرسان می‌توانند:
به مسئولیت خود در انجام وظایفی که بر عهده دارند از نظر کارشناسان استفاده کنند‌به شرط آن که آنها را قبلاً به شرکت معرفی کرده باشند. این کارشناسان در مواردی که بازرس تعیین می‌کند مانند خود بازرس حق هر گونه تحقیق و‌رسیدگی را خواهند داشت
ماده 151 - بازرس یا بازرسان باید هر گونه تخلف یا تقصیری در امور شرکت از ناحیه مدیران و مدیر عامل رامشاهده نمودند به اولین مجمع عمومی‌اطلاع دهند و در صورتی که ضمن انجام مأموریت خود از وقوع جرمی مطلع شوند باید به مرجع قضایی صلاحیتدار اعلام نموده و نیز جریان را به اولین‌مجمع عمومی گزارش دهند.
ماده 152 - در صورتی که مجمع عمومی بدون دریافت گزارش بازرس یا بر اساس گزارش اشخاصی که برخلاف ماده 147 این قانون به عنوان‌بازرس تعیین شده‌اند صورت دارایی وترازنامه و حساب سود و زیان شرکت را مورد تصویب قرار دهد این تصویب به هیچ وجه اثرقانونی نداشته از‌درجه اعتبار ساقط خواهد بود
ماده 153 - در صورتی که مجمع عمومی بازرس معین نکرده باشد یا یک یا چند نفر ازبازرسان به عللی نتوانند گزارش بدهند یا از دادن گزارش‌امتناع کنند رئیس دادگاه شهرستان به تقاضای هر ذینفع بازرس یا بازرسان را به تعداد مقرر در اساسنامه شرکت انتخاب خواهد کرد
تا وظایف مربوطه را‌تا انتخاب بازرس به وسیله مجمع عمومی انجام دهند.و تصمیم رئیس دادگاه شهرستان در این مورد غیر قابل شکایت است
ماده 154 - بازرس یا بازرسان در مقابل شرکت و اشخاص ثالث نسبت به تخلفاتی که درانجام وظایف خود مرتکب می‌شوند طبق قواعد عمومی‌مربوط به مسئولیت مدنی مسئول جبران خسارت
وارده خواهند بود
ماده 156 – بازرس یا بازرسان نمیتوانند در معاملاتی که با حساب شرکت یا به حساب شرکت
انجام میگیرد به طور مستقیم یا غیر مستقیم ذینفع شوند
ماده 155 - تعیین حق‌الزحمه بازرس یا بازرسان با مجمع عمومی عادی است
ماده 91 - چنانچه هیأت مدیره مجمع عمومی عادی سالانه را در موعد مقرر دعوت نکند
بازرس یا بازرسان شرکت مکلفند رأساً اقدام به دعوت‌مجمع مزبور بنمایند
ماده 20 – مجمع عمومی موسس نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه آگهی راجع به شرکت در آن منتشر خواهد شد تعیین مینماید این وظیفه بعد ار تشکیل شرکت به عهده مجمع عمومی عادی خواهد بود در انتخاب روزنامه حتما کثیرالانتشار بودن روزنامه رعایت شود
ماده 98 -کلیه دعوت های صاحبان سهام برای تشکیل مجامع عمومی باید از طریق نشرآگهی در روزنامه کثیر الانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشرمیگردد به عمل آیدوجوه افتراق و اشتراک شرکت های سهامی خاص با مسئولیت محدود:
1-در شركت با مسئولیت محدود تعداد شركا حداقل ٢ نفر و در شركت سهامی خاص تعداد سهامداران حداقل ٣ نفر می باشند.
2- حداقل سرمایه برای ثبت شركت با مسئولیت محدود و سهامی خاص یك میلیون ریال است.
3-در شركت سهامی خاص حداقل ٣٥% سرمایه باید نقدا در یكی از شعب بانكها تودیع و گواهی مربوطه ارائه و ٦٥% در تعهد سهامداران باشد در شركت با مسئولیت محدود باید كل سرمایه تحویل مدیرعامل شركت شده و مدیرعامل اقرار به دریافت نماید و ارائه گواهی بانكی دال بر انجام این امر ضرورتی ندارد
4- انتخاب بازرس اصلی و علی البدل در شركت سهامی خاص اجباری ولی درشركت با مسئولیت محدود اختیاری است.
5-مدت مدیریت در شركت سهامی خاص حداكثر 2 سال می باشد كه قابل تمدید است و در شركت با مسئولیت محدود مدیران شركت برای مدت نامحدود انتخاب می شوند و همچنین مخیر خواهند بود كه مدتی برای مدیران در اساسنامه شركت مقرر دارند
6- انتخاب روزنامه كثیرالانتشار در شركت سهامی خاص برای درج آگهی های دعوت شركت در سهامی خاص الزامی و در شركت با مسئولیت محدود اختیاری است .
7- شرایط احراز حد نصاب در مجامع عمومی در شركت سهامی خاص سهل تر و در شركت با مسئولیت محدود با توجه به نوع شركت مشكل تر می باشد.
8- مجامع عمومی در شركت سهامی خاص توسط هیات رئیسه ای مركب از1 نفر رئیس و2 نفر ناظر و1 نفر منشی كه از بین سهامداران انتخاب می شوند اداره می گردد در شركت با مسئولیت محدود اداره مجامع عمومی شركت توسط هیات نظار در صورتی خواهد بود كه تعداد شركای آن از ١٢ نفر بیشتر باشد.
9- در شركت سهامی خاص و با مسئولیت محدود افزایش سرمایه اختیاری است.
10- سرمایه در شركت سهامی خاص به سهام تقسیم و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است سرمایه در شركت با مسئولیت محدود به سهام یا قطعات سهام تقسیم نمی شود و شركاء فقط تا میزان سرمایه خود در شركت مسئول قروض و تعهدات می باشند.
11- مدیران در شركت سهامی خاص الزاما بایستی سهامدار بوده یاتعداد سهام وثیقه مقرر در اساسنامه را تهیه و به صندوق شركت بسپارند مدیران در شركت با مسئولیت محدود بصورت موظف یا غیر موظف كه از بین شركاء یا از خارج انتخاب می شوند انجام وظیفه خواهند نمود.
12- تقسیم سود در شركت سهامی خاص به نسبت تعداد سهام و در شركت با مسئولیت محدود به نسبت سرمایه شركا تقسیم خواهد شد و در شركت بامسئولیت محدود می توانند در اساسنامه ترتیب دیگری برای تقسیم سود مقرر دارند
13-حق رأی در شركت سهامی خاص به تعداد سهام و در شركت با مسئولیت محدود به نسبت سرمایه خواهد بود
14-تقویم سهم الشركه غیر نقدی در شركت با مسئولیت محدود توسط شركا صورت می گیرد شركا در این خصوص دارای مسئولیت می باشند تقویم آورده غیر نقدی در شركت سهامی خاص با كارشناس رسمی دادگستری خواهد بود.
15- مدارك تأسیس در شركت سهامی خاص عبارتند از:
دوبرگ اظهارنامه و دو جلد اساسنامه وگواهی بانك دایر بر پرداخت ٣٥% سرمایه تعهدی و فتوكپی شناسنامه و کارت ملی سهامداران و بازرسان و صورتجلسات مجمع عمومی مؤسسین و هیات مدیره .
16-مدارك تاسیس در شركت با مسئولیت محدود عبارتند از
دو برگ تقاضانامه و دو برگ شركت نامه و دوجلد اساسنامه و فتوكپی شناسنامه وکارت ملی شركاء و صورتجلسه مجمع عمومی مؤسسین و هیئت مدیره .
برای كسب اطلاعات بیشتر می توان به كتاب قانون تجارت در باب شركت سهامی خاص و با مسئولیت محدود مراجعه نمود .مدارک لازم برای ثبت شركت سهامی خاص
1-دوبرگ اظهارنامه
2-دو جلد اساسنامه
3-دونسخه صورتجلسات مجمع عمومی مؤسسین
4-دونسخه صورتجلسات هیات مدیره .
5-گواهی بانك دایر بر پرداخت ٣٥% سرمایه تعهدی
6-فتوكپی شناسنامه و کارت ملی سهامداران و بازرسان
